წარმართული საკულტო სიმბოლიკა
წარმართული საკულტო სიმბოლიკა
- მზე და მთვარე
ქართული წარმართული კულტურის უძველესი ღვთაებანი-მზე და მთვარე,გარდა სიმბოლური ნიშნებისა წარმოგგენილნი არიან მთვარის ღვთაების და ქალღმერთი მზექალის გამოსახულებით.
- ცხვარი
უძველესი საკულტო სიმბოლო.კეთილის საწყისი.გვხვდება ფიმბულებზე,გემებზე,მეჭდებზე და ა.შ,როგორც მაგიური ნიშანი.
- ლომი
- ძველი აღმოსავლეთის ხალხებში ფრიად პატივსაცემი სიმბოლო.ლომი ძლიერების განსახიერებაა.მის გამოსახულებას,როგორც რიტუალური და მაგიური მნიშვნელობის მქონისას,ხშირად ვხვდებით სამაჯურებზე,საყურეებზე და სხვა.აღნუსხულია ფრთოსანი ლომის მაგალითებიც.
- დრაკონი
გვხვდება რიტუალური მნიშვნელობით,უმთავრესად სამკაულებზე.ზოგჯერ ფასკუნჯთან(გრიფონი)არის გაიგივებული.სიმბოლური მნიშვნელობიღ უდრის წყლის ქაოსს(სტიქიას)- თხა
როგორც სიმბოლო ძალზე ხშირად გვხვდება ჩვეულებრივ შტანდარტების თავებსა და ქალის სამკაულებზე.უაღრესად საყურადებოა თხის გამოსახულება აფხაზეთის დროშაზე.აღნიშნული სიმბოლო აშკარად ტოტემური წარმოშობისაა.ხშირადვ ამულეტის ხასიათი აქვს.- სენმურვი
ფრთოსანი ძაღლი.გამოუცნობი სიმოლო.გვხვდება ატენისა და ნიკორწმინდის ეკლესიების დეკორში.- შვიდტოტიანი მუხა
მიწადმოქმედების ღვთაებების სიმბოლო.- ხარი
ხარის კულტი ძალზედ ძველია.თაყვანს სცემდნენ მთელს საქართველოში.- ტახი
საფიქრებელია რომ იგი ძველი მეგრელების ტოტემური სიმბოლო იყო.ნაყოფიერებისა და ტომობრივი ერთეულიოს განმასახიერებელი.XVII-XVIII სს.სამეგრელოს(ოდიშის) დროშაზე გვხვდება ემბლემის სახით.- გველი
სიბრძნის სიმბოლო.ხეთების,ბაბილონელთა,ეგვიპტელთა და სხვა ძველი ხალხების საკულტო სიმბოლო.როგორც ჩანს მათი გავლენით ამ სიმბოლიკამ საქართველოშიც დაიმკვიდრა ადგილი.- ცხენი
ცხენი როგორც მზის კულტის ელემენტი ითვლება ცის მაცნედ,განთიადისა და მზის სიმბოლოდ.ბრინჯაოს ბალთებზე ცხენი ფიგურირებს როგორც ბოროტ სულთა მსხვერპლი.ფრთოსანი ცხენი(პეგასი) შედარებით იშვიათი მოვლენაა ქართულ სიმბოლიკაში.გვხვდება კახეთის დროშაზე.- ჩიტი
სულის სიმბოლო ცის მაცნე.მასში აისახა თავისი არსით უაღრესად რთული,ბევრი ფრინველის სიმბოლო შინაარსობრივი სირთულის მხრივ.ჩიტის სახეში შედის ქალი-ფრინველის სირინოზის სიმბოლიკაც.- თევზი
ძალზე ძველი სიმბოლო დაკავშირებული წყლის სტიქიასთან.სიბრძნის სიმბოლო.შუა საუკუნეების საქართველოში ჭრიდნენ თევზის ფორმის ფულს.- ირემი
კეთილის საწყისი სიმბოლო.წარმართულიდან გადავიდა ქრისტიანულ კულტში.გამოისსახებოდა დროშებზე,ბეჭდებსა და გერბებზე.
Comments
Post a Comment